Bạn chụp ảnh cưới cho khách hàng, bạn gây ấn tượng mạnh mẽ với những tấm ảnh tuyệt vời của bạn và đến lúc bạn bắt đầu thiết kế album cưới cho cô dâu chú rể (cdcr).
Đối với nhiều photographer thì phần này là phần “ngán” nhất. Có thể là vì cdcr chọn nhiều ảnh quá hay tệ hơn họ chọn những tấm ảnh mà chính bạn không thích. Hoặc là bạn ngồi trước máy tính và cạn ý về cách sắp xếp hình ảnh sao cho linh động.
Hoặc là sau khi thiết kế, cdcr yêu cầu bạn sửa chữa lại (revision) và bạn có thể sẽ phải bỏ nhiều thời gian nữa để đáp ứng yêu cầu của họ. Những khó khăn này làm cho nhiều photographer ngán ngẫm và nghĩ tới chuyện mướn người khác thiết kế.
Có lẽ những khó khăn trên là những lý do chính đáng mà bạn với tư cách là photographer không muốn tự thiết kế album, nhưng khoãng album cưới này có thể tăng lợi nhuận một cách đáng kể cho bạn.
Nói rõ hơn là phần quan trọng nhất và công sức nhất là phần chụp bạn đã hoàn thành, phần album còn lại giống như một khoản tiền free để trên bàn chỉ cần chờ bạn cầm 😛
Vì vậy, có thể là bạn không thích thiết kế album, nhưng nếu bạn hiểu và nắm được những nguyên tắc cơ bản thì ngoài chuyên nâng cao lợi nhuận bạn sẽ thấy rằng thiết kế album củng khá thú vị như khi bạn chụp ảnh.
Sau đây là những điều cần biết trước khi bạn bắt tay vào công việc thiết kế album. Phần kỹ thuật tôi sẽ trình bày vào bài viết kế tiếp.
A. Những điều cần biết khi thiết kế album cưới
1. Ảnh đẹp = thiết kế đẹp = album đẹp
Đây là nguyên tắc quan trọng nhất mà bạn cần phải chú ý. Bạn đừng nghĩ là thiết kế đẹp sẽ dấu đi những sơ hở của kỹ thuật chụp ảnh. Có những tấm ảnh đẹp thì thiết kế sẽ dễ dàng hơn và quá trình thực hiện sẽ cho bạn nhiều sự lựa chọn hơn về layout. Hơn nữa ảnh đẹp sẽ nổi bật hơn với kỹ thuật thiết kế đúng cách.
2. Chụp để thiết kế album
Khi bạn chụp bạn phải hiểu rằng những ảnh này sẽ được dùng như thế nào trong album của bạn.
Ví dụ bạn chụp những ảnh góc rộng thì khả năng là những ảnh này sẽ dàn đầy 2 trang để cho thấy toàn cảnh sự việc, hoặc ảnh này sẽ làm nền cho layout (backscreen), hoặc bạn có thể crop để nhấn mạnh chi tiết nào đó.
Nên nhớ album chỉ có thể lớn cỡ 20-30 inch nên crop ảnh không ảnh hưởng nhiều tới chất lượng hình ảnh. Trong khi chụp nhớ chụp những chi tiết thân mật như cái nắm tay, trang sức có ý nghĩa với cdcr (nhẫn cưới), texture (kiểu tóc của cô dâu), pattern (hàng ghế dẫn tới nơi làm lễ cưới)… Những ảnh này dễ dàng làm nổi bật những ảnh khác trong ảnh, lấp đi những khoãng trống trong layout, hoặc làm nền cho album.
3. Hiểu rõ công cụ của mình
Hầu hết các photographer đều thuộc lòng máy hình của mình tới độ họ có thể thay đổi setting trong bóng tối. Tương tự vậy, bạn củng nên hiểu rõ phần mềm thiết kế và có thể sử dụng dễ dàng trong khi làm việc.
Những vấn đề như thay đổi hình ảnh trong layout, thay đổi kích thước của ảnh, crop hình ảnh, chỉnh màu từng ảnh riêng biệt trên layout, sửa chữa ảnh bị lệch lạc (misalighment) phải được thực hiện dễ dàng. Bạn sẽ thấy vấn đề này không khó so với phần thiết kế nội dung như lý do để cho một ảnh phải đặt ở một vị trí cụ thể trên layout.
Vì vậy, cần thiết phải học cách sử dụng và hiểu rõ cách làm layout như công cụ để chuyển tải ý tưởng nội dung thiết kế của mình.
4. Thiết kế album có giá trị thời gian
Bạn nên tránh những layout dễ dàng bị lỗi thời trong vài năm.
Những vấn đề như sử dụng màu sắc cũ, màu sắc chỉ dùng trong ảnh thời trang, nhưng layout như film strip, những nét cọ bay bướm, những hiệư ứng photoshop đặc biệt (một chú rể với 5 cô dâu chung quanh ^^). Nhưng thiết kế như vậy thiếu giá trị thời gian và sẽ dễ dàng lỗi thời.
Như vậy thì cái gì làm cho design có giá trị lâu dài. Câu trả lời là đơn giản và sạch sẽ (simple and clean).
Thiết kế là làm sao cho người ta nhìn vào ảnh chứ không phải làm cho người xem bận tâm tới cách trình bày ảnh bằng những hiệu ứng đặc biệt.
Ảnh chọn làm nền mờ khoãng 30% để làm nổi bật ảnh chính. Dùng nền màu thì nên tránh màu rực rỡ, dùng màu trung. Những màu trắng, đen và xám là những màu an toàn để làm nền. Border không nên quá dầy và cần thiết phải đồng nhất, ví dụ bạn đã sử dụng 2px thì nên giữ như vậy trên toàn album.
5. Số trang tùy thuộc số ảnh được chọn thiết kế
Nếu cdcr chọn 200 ảnh và muốn bạn thiết kế album 30 trang thì bạn phải giải thích cho họ là làm như vậy sẽ làm album chật chội và rối. Bạn có thể tăng số trang để đáp ứng yêu cầu (dĩ nhiên tăng chi phí thực hiện theo 😛 ).
Để công viêc hiệu quả, bạn cần sơ chọn ảnh trước và set giới hạn cho cdcr (ví dụ 100 ảnh và chỉ 100 ảnh mà thôi). Bạn có thể thiết kế sơ lược (pre-design) để cho cdcr xem trước, khi họ đồng ý bạn bắt đầu thiết kế thực và chỉ cho họ một lần đổi ý kiến khi album hoàn thành (1 revision), nếu họ muốn sửa nữa thì phải tính thêm chi phí.
B. Nguyên tắc thiết kế album
Việc sắp xếp các hình ảnh trên layout phải tuân theo 3 nguyên tắc sau:
1. Dẫn hướng nhìn (Guiding the Eye): có những cách dẫn mắt người nhìn như sau
Hướng mắt người nhìn đi vào trung tâm của layout nơi mà người ta gọi là “gutter”. Ví dụ sau, hướng chuyển động và hướng nhìn của nhân vật trong ảnh phía trái nhìn vào trung tâm trong khi hướng nhìn của cô dâu bên phải nhìn ngược lại củng vào trung tâm.
Bạn có thể sắp xếp hình dàn từ trái sang phải và dừng lại bởi một chồng hình thẳng đứng (stack). Sự sắp xếp này cho cảm giác chuyển động từ trái sang và dừng lại (block) bởi chồng hình bên phải.
Cách khác nữa là bạn có thể bắt đầu bằng một ảnh gây ấn tượng mạnh bên trái, dẫn mắt người nhìn đi dần sang phải và trở lại nơi nó khởi đầu. Đây được coi là phương pháp ấn tượng nhất trong 3 cách vì nó làm cho người nhìn di chuyển mắt liên tục từ trái sang và quay trở lại. Cách thiết kế này gây cảm nhận thú vị về thị giác vì sự di chuyển trên tổng thể layout.
2. Tính Đa Dạng (Variety)
Khi bạn thiết kế một album hãy chú trọng tới kích thước của ảnh (nói chính xác hơn là format). Thông thường chúng ta bị ngầm điều kiện hóa bởi những format tiêu chuẩn (tỉ lệ 2:3 và một số ít frame vuông tỉ lệ 1:1) do máy hình tạo ra. Khi bạn crop lại bằng những kích thước khác thì tự nhiên sẽ tạo nên sự thú vị về thị giác.
Trên một layout bạn nên có vài tấm nhỏ, vài tấm lớn, hoặc hình ảnh trải dài theo bề ngang của layout. Nếu những ảnh cùng kích thước thì thử xem những ảnh đó được chụp bởi những tiêu cự khác nhau (tele, wide, normal). Trên cùng một layout mà những ảnh cùng kích thước (hoặc chụp cùng một tiêu cự) nhìn sẽ thụ động (static).
Trường hợp ngoại lệ là khi bạn muốn tường thuật lại chuỗi hoạt động của sự việc thì bạn có thể dùng những ảnh cùng format liên tiếp. Layout sau, 3 ảnh giữa nơi trung tâm diễn tả động tác xoay của cô dâu.
Lưu ý: Văn hóa Việt Nam chịu ảnh hưởng của văn hóa của phương Tây, chữ viết của mình từ trái sang phải, nên khi bạn thiết kế thì lưu ý người nhìn có khuynh hướng nhìn từ trái sang và từ trên xuống.
Tính đa dạng còn thể hiện qua sự kết hợp giữa hình màu và hình trắng đen ngay trên cùng một layout.
Bạn có thể kết hợp các tiêu cự chụp khác nhau trên cùng layout để thiết kế thêm phần đa dạng. Ảnh sau, trang phải chụp toàn cảnh, ảnh trên trang trái chụp cự ly trung bình, 2 ảnh nhỏ bên dưới chụp cận (lưu ý tiêu cự chụp tỉ lệ nghịch với kích thước ảnh).
3. Tầm thu hút thị giác (Visual Weight)
Khi thiết kế bạn có thể dùng bất cứ thành phần cơ bản nào của hình họa (graphic) để nhấn mạnh một vùng nào đó trên layout và gây sự chú ý cho người xem. Nguyên tắc này dựa trên sự khác biệt của một thành phần trong thiết kế so với phần còn lại của tổng thể. Sau đây là những ví dụ về “visual weight”.
Ví dụ sau, ảnh panoramic trên chiếm sự chú ý nhiều nhất (tầm thu hút thị giác nhất) do sự khác biệt về kích thước so với 3 ảnh cùng kích thước dưới.
Ảnh trắng đen bên trái gây sự chú ý nhiều do sự khác biệt về màu sắc và kích thước so với 2 ảnh màu bên phải.
Một số nhà thiết kế còn mạnh dạn hơn khi cho một ảnh nhỏ nằm trên một vùng không gian rộng, sự tương phản về không gian này dễ gây sự thu hút về thị giác. Cách thiết kế này không thành công lắm về mặt thương mại, khách hàng thường không thích khoãng trống và muốn để nhiều hình vào đó. Để cân bằng giữa ý thích của khách hàng và nguyên tắc thiết kế thì khoãng trống này thường là một hình nền “backscreen”. (well, life is tough!)
Kích thước của ảnh sau chỉ bằng khoảng 1/4 kích thước của tổng thể thiết kế. Lưu ý chủ đề nhìn vào trung tâm của layout (gutter) và được ưu tiên đặt ở bên trái (khuyng hướng tự nhiên từ trái sang phải).
C. Kỹ Thuật Thiết Kế Album Cưới
Sau đây là những kỹ thuật phổ thông nhất khi thiết kế album cưới:
1. Ảnh chủ (hero image)
Mỗi trang cần phải có một ảnh chủ. Ảnh chủ thường là ảnh lớn gấp đôi những ảnh khác trên cùng layout. Đây thường là nơi người xem bắt đầu chú ý tới và dần dần mở rộng tầm nhìn tới những ảnh còn lại. Điều này đặc biệt quan trọng hơn nếu bạn có hơn 5 ảnh trên một layout. Ảnh chủ nên là ảnh đẹp nhất của bộ ảnh (key image) và tốt hơn nữa là ảnh mà khách hàng thích.
2. Ảnh đôi (image pairing)
Khi bạn thiết kế 2 ảnh đi kế bên nhau, bạn nên để một ảnh diễn tả chi tiết (hoặc chụp cận) và một ảnh chụp rộng, điều này giúp mỗi ảnh tồn tại tách biệt. Nếu 2 ảnh chụp góc rộng đặt kế bên nhau thì nhìn rối (cluttered). Nếu 2 ảnh chụp chi tiết kế bên nhau thì cả 2 sẽ tranh nhau sự chú ý làm cho người nhìn ảnh bị phân vân.
Ảnh sau, 2 ảnh ngoài cùng cặp nhau (vì kích thước gần như nhau), một ảnh chụp rộng và một ảnh chụp trung. Tương tự như vậy với 2 ảnh ở giữa.
3. Ảnh nhóm (multiples)
Phương pháp dùng những nhóm ảnh (bên trong mỗi nhóm là những ảnh cùng kích thước) trên nền một ảnh lớn để gây tác động mạnh mẽ về thị giác trong thiết kế. Thiết kế sẽ kịch tính hơn khi những ảnh nhỏ tạo thành một câu chuyện nền (background story) trong khi ảnh lớn sẽ là phần chính của câu chuyện.
2 nhóm ảnh sau làm nền cho ảnh chính ở trung tâm (hero image)
4. Khoảng trống (negative space)
Khi ta có nhiều ảnh thì cần thiết phải sắp xếp ảnh sao cho trật tự và bắt mắt nhưng ngược lại khi ta có ít ảnh thì việc cho layout nhiều khoảng trống sẽ làm cho thiết kế nhẹ nhàng và thanh thoát hơn. Kỹ thuật dùng một ảnh mờ làm nền (backscreen) ngoài việc thêm không gian vào thiết kế nó còn làm cho layout nhìn trang trọng hơn (elegant).
5. Hình cấu trúc lặp lại (pattern)
Kỹ thuật này được áp dụng khi một chi tiết không đủ sức gây sự chú ý về mặt hình họa (graphic), chi tiết đó sẽ được lặp lại ở mức độ khác để nhấn mạnh sự tồn tại của cả hai.
Ảnh sau, các bó hoa của các phụ dâu được lặp lại bởi các bàn tay của các phụ rể trên một ảnh lớn khác cùng layout. Lưu ý 2 ảnh nhỏ phía dưới đi đôi với nhau, một ảnh chân dung và một ảnh chi tiết (image pairing).
6. Lặp lại tăng (giảm) dần (echo)
Đây là phương pháp dễ dàng nhất dùng để dẫn mắt người xem ảnh di chuyển theo một phương hướng nhất định. Bạn có thể bắt đầu dùng bất cứ thành phần cơ bản nào của thiết kế, rồi tăng (giảm) dần mức độ bản chất của thành phần đó (kích thước, sắc độ đậm nhạt, tiêu cự chụp….).
Ảnh sau, 3 ảnh chồng (stack) lên nhau theo thứ tự từ trên xuống và từ nhỏ lớn dần; ảnh nhỏ trên cùng, ảnh ngay phía dưới lớn hơn, và ảnh dưới cùng lớn nhất.
Ảnh sau tiêu cự chụp thay đổi dần từ trái sang phải, từ chụp cận tới trung bình và xa.
7. Dùng ảnh panorama
Ảnh panorama là ảnh trải rộng theo một chiều hơn hẳn chiều còn lại. Trong thiết kế album, chiều ngang của ảnh panorama được tận dụng do khả năng trải rộng nên dễ liên kết 2 trang lại nhìn đồng nhất. Mặt khác, ảnh panorama giúp cho layout mở rộng không gian và nhìn thoáng, không chật chội.
3 kỹ thuật sau ảnh hưởng tới tổng thể của album:
8. Cân bằng (balance)
Khi thiết kế cần thiết phải có sự cân bằng giữa cân phương (symmetry) và bất cân phương (asymmetry). Cảm xúc người xem album tùy theo sự thay đổi giữa 2 cách sắp xếp ảnh này.
Ảnh sau là ví dụ về cân phương, 3 ảnh màu được sắp xếp đan với 3 ảnh trắng đen. Trái và phải được cân đối.
Ảnh sau là ví dụ về bất cân phương (asymmetry), bên trái chiếm ưu thế hơn bên phải do ảnh trái lớn hơn 2 ảnh nhỏ bên phải và được bật lên do không gian tạo ra bởi 2 ảnh nền mờ (backscreen).
9. Tính đồng nhất (unity)
Tính đồng nhất làm cho các trang liền lạc và quan hệ ảnh hưởng tới nhau. Các yếu tố như khung, viền, màu nền, bóng (drop shadow)… phải được sử dụng nhất quán, làm cho album nhìn hoàn chỉnh (wholeness). Nếu bạn thiết kế một trang nào đó đặc biệt khác với những trang còn lại (ví dụ như ảnh nghiêng), thì bạn cần phải lặp lại vài lần để khẳng định sự tồn tại của thiết kế này trong tổng thể (3 trang nếu bạn thiết kế album 30 trang, khoảng 10%).
10. Tiết điệu (rhythm)
Số lượng ảnh trên mỗi trang ảnh tạo nên tiết điệu của album. Nếu bạn thiết kế một layout nhiều ảnh quá thì layout kế tiếp cần thiết là ít hình lại để cân bằng với layout trước. Ảnh nhiều liên tiếp trên vài layout dễ làm người xem rối mắt. Ngược lại ảnh ít liên tiếp trên vài layout dễ làm người xem chán và mất tập trung. Cần thiết là làm chủ số lượng ảnh trên toàn album.
Hafoto.
Nếu bạn quan tâm đến việc thiết kế album cưới thì hãy tham khảo thêm khoá học “Chụp Ảnh Cưới và Thiết Kế Album” tại Hafoto Training nhé 😉
